Kocaeli Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi Psikoloji Bölümü Başkanı Dr. Ali Ruhan Çelik, günümüzde kliniklere başvuran bağımlılık türlerinin başında sanal kumarın geldiğini belirtti. Çelik, “Sanal kumar bağımlılığı çok önemli, üzerine düşülmesi ve seferberlik ilan edilmesi gereken bir meseledir” dedi.
Dijitalleşen dünyada hızla artan sanal kumar bağımlılığı, bireyleri sosyal izolasyondan borç batağına ve hatta intihara kadar sürüklüyor.
Pandemi sonrası hızla yayılan sanal kumar, toplum sağlığını tehdit eden bir sorun haline geldi. İlk başta eğlenceli görünen bu alışkanlık, bireyleri farkında olmadan ekonomik zorluklara, sosyal kopukluğa ve ciddi psikolojik sorunlara sürüklüyor.
Sanal kumarın yaygınlaşmasında dikkat çeken faktörlerden biri, bahis ve oyun sitelerinin gönderdiği tanıtım mesajları. Birçok kişi, telefonlarına gelen “fırsatlar” ve “kampanyalar” içeren bu mesajların sıklığından şikayetçi. Bu durum, kumar oynamaya yatkın olan bireyler için çekici olabilirken, bu alışkanlıktan uzak durmaya çalışanları zorlayabiliyor. Kişisel telefon numaralarının nasıl elde edildiği ise merak konusu. Bu noktada, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK) dikkat çekiliyor.
Bağımlılık, Alışkanlık Değil, Hastalıktır
Dr. Çelik, bağımlılığın doğru anlaşılmasının önemine vurgu yaparak, bunun bir “alışkanlık” değil, bir “hastalık” olduğunu belirtti. Bağımlılıklar “madde kaynaklı” ve “davranışsal” olarak ikiye ayrıldığını ifade eden Çelik, özellikle pandemi sonrası dijitalleşmenin hız kazanmasıyla davranışsal bağımlılıkların büyük bir artış gösterdiğini söyledi.
Sanal kumar bağımlılığı, bireyin dijital platformlarda kontrol edemediği bir kumar oynama davranışını ifade ediyor. Bu süreç, başlangıçta kullanım ile başlıyor, ardından kullanım bozukluğuna ve son olarak bağımlılık aşamalarına ilerliyor.
Kumarın Sinsice Hayata Girişi
Kumarın, eğlence amaçlı olarak insanların hayatına sızdığını belirten Çelik, dijitalleşen dünyada duyguların kontrol altına alınmasına yönelik bir bağımlılık endüstrisinin oluştuğunu ifade etti. Bu endüstri, dikkat ekonomisi çağında insanların dikkatini hedef alarak kumar bağımlılığına itiyor. Son dönemlerde dijitalleşme ile kumar bağımlılığında büyük bir artış gözlemleniyor.
Belirtiler Göz Ardı Edilmemeli
Sanal kumar bağımlılığının belirtileri hakkında bilgi veren Çelik, psikiyatrik tanımın 12 aylık bir süreçte belirlenen 9 kriterden 4’ünün gözlemlenmesiyle bağımlılık tanısı konulabileceğini açıkladı. Tolerans gelişimi ve yoksunluk belirtilerinin en önemli belirtiler olduğunu vurguladı. Tolerans, bireyin çok fazla para harcayarak, harcamanın arttığı bir örüntü ile kendini gösterirken, yoksunluk durumunda kumar oynayamadığında gerginlik, öfke ve sinirlilik durumu gözlemleniyor. Ayrıca, fazla para kaybetme durumu, öz bakımın azalması ve bireysel ilişkilerdeki bozulmalar da dikkat çekici belirtiler arasında yer alıyor.
İntihara Götüren Bir Sorun
Dr. Çelik, sanal kumar bağımlılığının kontrol edilmediği takdirde intihar düşüncelerine yol açabileceğine dikkat çekti. İnsanların borç batağına saplanmasının, çevrelerinden aldıkları eleştirilerin ve bu durumu ailelerine açıklayamamanın intihar vakalarını artırdığını belirtti. “Sanal kumar bağımlılığı çok önemli bir meseledir, üzerine düşülmesi gereken bir meseledir. Seferberlik ilan edilmesi gereken bir konudur” dedi.
Ailelere Önemli Uyarılar
Ailelerin bireyleriyle derinlemesine bir iletişim kurması gerektiğini vurgulayan Çelik, bireyin para harcama ve yalan söyleme durumlarının dikkate alınması gerektiğini belirtti. Özellikle sanal kumar bağımlılığında yalan söyleme davranışının sıkça görüldüğünü ifade etti. Ailelerin, çocuklarının sanal içeriklerle meşgul olmasını kontrol etmeleri gerektiğini de ekledi.
Gençler Hedef Alınıyor
Sanal kumar sitelerinin gençleri hedef aldığını belirten Çelik, dijital dünyadaki tehlikelerin gençleri kolayca etkilediğini söyledi. Gençler, kalıcı müşteriler olarak hedef alınırken, değersizlik duyguları, sosyal fobiler ve aile ile sağlıklı bir bağ kuramama durumlarının kumar bağımlılığını tetikleyebileceğini vurguladı.
Tedavi Yöntemleri ve Aile Desteği
Bağımlılık tedavisinde ilaçların etkisinin sınırlı olduğunu belirten Çelik, psikoterapilerin önemli bir rol oynadığını ifade etti. Özellikle EMDR tedavisi ve bilişsel davranışçı terapilerin sanal kumar bağımlılığında olumlu sonuçlar verdiğini söyledi. Çelik, bağımlılık tedavisinin aile, uzman ve danışan iş birliği ile yürütülmesi gerektiğini vurguladı.
Dr. Çelik, dijital dünyadaki tehlikelerin bireylerin ihtiyaçlarına saldırdığını belirterek, “Bağımlılıkla mücadele etmek vatanı savunmakla eşdeğerdir” şeklinde konuştu.
(Haber Merkezi)
