2025’in ilk 6 ayının merkezi yönetim bütçe verilerini belli oldu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2025 yılı haziran ayı bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı. Ocak-haziran döneminde merkezi yönetim bütçesinden yapılan harcama 6 trilyon 579 milyar 58 milyon lira olurken, aynı dönemde bütçe gelirleri 5 trilyon 598 milyar 580 milyon liraya ulaştı.
Haziran Giderleri Yüzde 43,1 Arttı
Merkezi yönetim bütçe giderleri, 2024 yılı haziran ayında 866 milyar 498 milyon lira iken bu yılın aynı ayında yüzde 43,1 artışla 1 trilyon 239 milyar 603 milyon liraya çıktı. Böylece yıl genelinde öngörülen 14 trilyon 731 milyar 14 milyon liralık ödeneğin yüzde 8,4’ü haziran ayında kullanıldı.
Geçen yılın haziran ayında 176 milyar 4 milyon lira olan faiz dışı açık, bu yılın aynı döneminde 54 milyar 501 milyon lira olarak gerçekleşti.
Faiz Hariç Giderler 963 Milyar Liraya Yaklaştı
Faiz hariç bütçe giderleri haziranda yüzde 25,6 artarak 963 milyar 928 milyon liraya yükseldi. Bu kalemde gerçekleşme oranı yüzde 7,5 oldu.
Haziranda personel giderleri yüzde 33,7 artarak 277 milyar 592 milyon lira, sosyal güvenlik prim ödemeleri yüzde 28,5 artışla 33 milyar 257 milyon lira olarak hesaplandı.
Mal ve hizmet alım giderleri 75 milyar 247 milyon liraya, cari transferler ise 462 milyar 161 milyon liraya ulaştı.
Sermaye giderleri 83 milyar 619 milyon lira, sermaye transferleri 7 milyar 844 milyon lira, borç verme giderleri 24 milyar 209 milyon lira oldu. Faiz giderleri ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 177,7 artarak 275 milyar 675 milyon lira olarak kaydedildi.
Haziranda Gelirler 909 Milyar Lirayı Geçti
Bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 53,8 artışla 909 milyar 427 milyon liraya çıktı. Vergi gelirleri yüzde 58,3 artarak 764 milyar 929 milyon liraya ulaştı. Vergi dışı gelirler ise yüzde 28,9 artışla 117 milyar 756 milyon lira oldu.
Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 21 milyar 636 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 5 milyar 106 milyon lira olarak belirlendi.
Vergi Gelirlerinde En Yüksek Artış Gelir Vergisinde
Haziran ayında vergi türlerine göre artış oranları şöyle oldu:
-
Gelir vergisi: %92,4
-
Kurumlar vergisi: %5
-
Dahilde alınan KDV: %58,6
-
Özel tüketim vergisi: %46,7
-
Banka ve sigorta muameleleri vergisi: %44,7
-
İthalde alınan KDV: %39,2
-
Damga vergisi: %60,2
-
Harçlar: %91
-
Diğer vergi gelirleri: %67,4
Yılın İlk Yarısında Bütçe Gideri 6,6 Trilyon Lira
Ocak-haziran döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri geçen yıl 4 trilyon 578 milyar 549 milyon lira iken, bu yıl yüzde 43,7 artarak 6 trilyon 579 milyar 58 milyon liraya çıktı. Böylece yılın ilk yarısında toplam ödeneğin yüzde 44,7’si kullanılmış oldu.
Faiz Hariç Giderlerde Yüzde 36,5 Artış
Aynı dönemde faiz hariç giderler yüzde 36,5 yükselişle 5 trilyon 467 milyar 619 milyon liraya ulaştı. Personel giderleri 1 trilyon 747 milyar 793 milyon lira olurken, bu kalemdeki gerçekleşme oranı yüzde 50,3 oldu.
Sosyal güvenlik prim ödemeleri yüzde 33,7 artarak 212 milyar 258 milyon liraya çıktı. Mal ve hizmet alımına 413 milyar 188 milyon lira harcandı. Cari transferler 2 trilyon 512 milyar 316 milyon liraya yükseldi. Sermaye giderleri 432 milyar 361 milyon, sermaye transferleri 50 milyar 320 milyon, borç verme giderleri 99 milyar 383 milyon lira oldu. Faiz giderleri ise yüzde 93,5 artışla 1 trilyon 111 milyar 440 milyon lira olarak gerçekleşti.
Yılın İlk Yarısında Gelirler 5,6 Trilyon Lira
Bütçe gelirleri ocak-haziran döneminde geçen yıl 3 trilyon 831 milyar 365 milyon lirayken, bu yıl yüzde 46,1 artarak 5 trilyon 598 milyar 580 milyon liraya yükseldi. Gerçekleşme oranı yüzde 43,7 olarak hesaplandı.
Vergi gelirleri yüzde 48,5 artışla 4 trilyon 771 milyar 457 milyon lira, vergi dışı gelirler ise yüzde 28,7 artışla 658 milyar 930 milyon lira oldu.
Ocak-Haziran Döneminde Vergi Türlerine Göre Artış
Yılın ilk yarısında vergi gelirlerindeki artışlar şöyle oldu:
-
Gelir vergisi: %96,5
-
Kurumlar vergisi: %15,7
-
Dahilde alınan KDV: %59,4
-
Özel tüketim vergisi: %38,5
-
Banka ve sigorta muameleleri vergisi: %72,6
-
İthalde alınan KDV: %21,7
-
Damga vergisi: %55,6
-
Harçlar: %63,7
-
Diğer vergiler: %48,2
(AA)