Her yıl 17 Haziran’da kutlanan Dünya Çölleşme ve Kuraklıkla Mücadele Günü, toprak kaybı ve su kaynakları tehdidine dikkat çekiyor.
Birleşmiş Milletler (BM) kararıyla 1994 yılından beri her 17 Haziran, “Dünya Çölleşme ve Kuraklıkla Mücadele Günü” olarak anılıyor. Bu özel gün, çölleşme, arazi bozulması ve kuraklıkla ilgili farkındalığı artırmayı amaçlıyor.
Toprak Kaybı ve Çölleşmenin Boyutu
Her yıl yaklaşık 1 milyon kilometrekare sağlıklı ve verimli toprak kullanılamaz hale geliyor. Bu oran, saniyede yaklaşık 4 futbol sahası büyüklüğünde arazi kaybına denk geliyor. Dünya üzerindeki arazilerin yaklaşık yüzde 40’ı bozulmuş durumda ve bu durum 3 milyardan fazla insanın yaşamını etkiliyor.
Ekonomik ve Sosyal Yük
Kuraklık, toprak bozulması ve çölleşmenin küresel maliyeti yılda yaklaşık 878 milyar dolar olarak tahmin ediliyor. Ayrıca, 25 yaşın altındaki 1 milyar insan, geçim kaynakları için doğrudan toprağa bağlı bölgelerde yaşıyor.
Arazi Restorasyonu ve Yatırım İhtiyacı
2030 yılına kadar 1,5 milyar hektar toprağın restorasyonu gerekiyor. Arazi restorasyonuna yatırılan her 1 dolar, iyileşen ekosistem hizmetleri sayesinde 7 ile 30 dolar arasında ekonomik getiri sağlayabiliyor. Küresel restorasyon hedeflerine ulaşmak için 2030’a kadar en az 2,1 trilyon dolarlık yatırım yapılması gerekiyor.
Arazi Restorasyonunun Faydaları
Yalnızca öncelikli alanlarda yüzde 15 arazi restorasyonu yapılması, nesli tükenme tehlikesi altındaki türlerin yok olma riskini yüzde 60 azaltabilir. Ayrıca, toprak bu sayede Sanayi Devrimi’nden bu yana atmosfere salınan karbonun yüzde 30’una denk gelen 300 gigaton karbonu absorbe edebilir.
Su Yönetimi ve Gıda Üretimi
Sahra Altı Afrika’da 300 milyon hektarlık tarım arazisinin sadece yüzde 25’inde arazi ve su yönetiminin iyileştirilmesi, 22 milyon ton ek gıda üretimi sağlayabilir. Sürdürülebilir arazi yönetimi su verimliliğini artırırken, kuraklık ve sel gibi afet risklerini azaltıyor.
Bu Yılın Teması: “Toprağı Geri Kazan, Fırsatların Kapısını Aç”
2025 yılı için belirlenen tema, sürdürülebilir arazi yönetimini destekleyerek toplumun tüm kesimlerinin harekete geçmesini hedefliyor. Sağlıklı topraklar, gelişen ekonomiler için temel doğal sermaye olarak önem taşıyor.
Dünya Çölleşme ve Kuraklıkla Mücadele Günü, toprak ve su kaynaklarının korunmasının küresel sürdürülebilirlik için kritik olduğunu bir kez daha hatırlatıyor.
(AA)