Zonguldak’ta maden ocaklarının ağır koşullarında görev yapan kadın mühendisler, yerin derinliklerinden çıkarılan kömürün güvenli ve düzenli şekilde üretilmesi için yoğun çaba harcıyor.
Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Üzülmez Müessese Müdürlüğünde çalışan 38 yaşındaki Berna Çakır ile 29 yaşındaki Minel Bozkurt, “Kara elmas” olarak bilinen taş kömürünün ekonomiye kazandırılması için görev yapıyor. Maden elbiselerini giyerek ocağa inen mühendisler, “Allah’a emanet ol” denilerek mesaiye başlayan işçilerin güvenliği için alınan önlemleri kontrol ediyor ve üretimin sağlıklı biçimde ilerlemesini takip ediyor.
Madencilikte Kadın Çalışanların Rolü
Dünyanın en zorlu iş kolları arasında bulunan madencilikte görev yapan Çakır ve Bozkurt, işçilerle birlikte kara elmasın çıkarılması için emek veriyor. Yer altında hem iş güvenliği süreçlerinde hem de üretim adımlarında önemli sorumluluk üstleniyorlar.
İş Güvenliğinde Kadınların Etkisi
Kurumda 3 yıldır görev yapan Berna Çakır, mesleki geçmişinin kömür işletmeleriyle iç içe geçtiğini belirterek çocukluğundan itibaren bu alanla bağının olduğunu söyledi. Çakır, yer altındaki riskleri ve çalışma ortamının belirsizliklerini şöyle aktardı:
“Yer altında bizi sürekli sürprizler bekliyor. Su baskınları, drenajlar, havayla alakalı problemler ve insan faktörü giriyor. Dolayısıyla her gün yeni bir felaket senaryosu kurup olmaması için dua ederek başlıyoruz.”
Erkek çalışanların ocakta kadınlara alışkın olmadığını vurgulayan Çakır, şu ifadeleri kullandı:
“Çok saygılı bir işçi kitlemiz var. Kadın her alanda var, kadınların madenciliğe kazandırdığı farklı bakış açıları da var. Erkeklerin çoğu zaman göremediği, dikkat etmediği, kadınların içgüdüsel olarak cana zarar gelmesin diye iş güvenliğine kattığı bakış açıları olduğunu düşünüyorum. ‘Bir şey olmaz’ diye bakılan birçok yerde kadınlar annelik içgüdüsüyle herhalde ‘Hayır, olabilir’ deyip onun için de önlem alıyor. Kadının artısının iş güvenliğinde çok fazla olduğunu düşünüyorum.”
Taş kömürünün ülke açısından önemine değinen Çakır, şunları söyledi:
“Yer altında bahşedilen taş kömürünün yer üstüne çıkarılıp ülkemizin dünyada daha iyi yerlere gelmesi için tüm mühendisler ve kadın mühendisler de ellerinden gelenin fazlasını yapıyor.”
Meslekte Kadın Olmanın Gururu
Kurumda 2 yıldır görev yapan Minel Bozkurt, bu mesleği seçmesindeki temel motivasyonun kadınların gücünü madencilikte de gösterebilmek olduğunu dile getirdi. Zorlu koşullara rağmen görevini gururla yerine getirdiğini belirten Bozkurt, şu sözlerle düşüncelerini paylaştı:
“Dünyanın en zor mesleklerinden biri olan madencilik sektöründe bir kadın olarak çalıştığım için onurluyum ve gururluyum. Üretimde çalışan madenci kardeşlerimize destek olabilmek için elimden gelen çabayı sarf ediyorum.”