Türkiye, 2023 yılında 10 bin 4 yerli patent başvurusuyla dünya sıralamasında ilk 10’a girmeyi başardı. Ayrıca, Patent İşbirliği Antlaşması (PCT) kapsamında başvuru yapan kadın buluşçuların oranında da lider konumda yer aldı.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan (TÜRKPATENT) alınan bilgilere göre, Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) tarafından yayımlanan Dünya Fikri Mülkiyet Göstergeleri 2025 Raporu’nda, Türkiye’nin patent, marka ve tasarım alanlarında küresel ölçekte güçlü bir performans sergilediği belirtildi.
Rapora göre Türkiye, 2024 yılında patent başvurularında bir önceki yıla göre yüzde 18,4, tescillerde ise yüzde 38,9 artış gösterdi. Böylece Türkiye, 10 bin 4 yerli patent başvurusu ile dünya sıralamasında 12’den 10’uncu sıraya yükseldi. Sıralamada Türkiye’nin ardından 9 bin 120 başvuruyla İtalya, 8 bin 314 başvuruyla İran ve 6 bin 936 başvuruyla Kuzey Kore yer aldı.
Hidroenerji alanındaki buluşlar dikkat çekti. Türkiye, uluslararası düzeyde kadınların yaptığı patent başvurularında da önemli bir artış sağladı ve PCT kapsamında başvuru yapan kadın buluşçuların oranında yüzde 26,1 ile dünya lideri oldu. Patent verileri, Türkiye’nin hidroenerji teknolojileri üzerine özel bir uzmanlık geliştirdiğini ortaya koyuyor. 2014-2024 döneminde kişi başına düşen patent başvurusunda Türkiye dünya ikincisi olurken, yerli faydalı model başvurularında dünya yedincisi oldu. Ayrıca, patent uzmanı sayısının 181’e ulaşmasıyla birlikte Türkiye bu alanda 10’uncu sırada yer aldı.
Yerli marka başvurularında da başarılar elde edildi. Türkiye, 2024 yılında 366 bin 543 yerli marka başvurusuyla dünyada 6’ncı, Avrupa’da ise 2’nci sıraya yerleşti. Yerli marka tescillerinde ise 284 bin 781 ile Avrupa’da birinci, dünyada ise 4’üncü sırada bulundu. Bu alanda Türkiye’yi 200 bin 303 başvuruyla İngiltere, 265 bin 457 başvuruyla Güney Kore ve 240 bin 417 başvuruyla Japonya takip etti.
Tasarım başvurularında da dikkat çekici bir yer edinildi. Türkiye, geçtiğimiz yıl 41 bin 875 yerli tasarım başvurusu ile dünya üçüncüsü oldu. Tasarım başvurularının sektörlere göre dağılımında mobilya ve ev eşyaları yüzde 25,8 ile ilk sırada yer alırken, bunu reklamcılık yüzde 19,2 ve tekstil ile aksesuarlar yüzde 13,4 ile izledi. Yerli tasarım yoğunluğunda Türkiye, gayrisafi yurt içi hasılaya oranla dünya 4’üncüsü, nüfusa göre de 5’incisi olarak belirlendi. Türkiye, yerli tasarım başvurularıyla dünyada Çin ve Güney Kore’den sonra geldi.
(Haber Merkezi)
