Sinop’un ormanlık alanlarında doğal olarak yetişen ve halk arasında fesleğen veya çörek mantarı olarak bilinen “boletus edulis” mantarı, bölge halkına kazanç kapısı oldu. Kilosu 600 liradan satılan mantarlar sayesinde, yalnızca bir haftada 20 milyon liralık alım yapıldığı belirtiliyor.
Sonbahar aylarında bol miktarda yetişen boletus edulis mantarını bulmak isteyenler, engebeli arazilerde, çalılıkların arasında zorlu koşullarda mantar arıyor. Vatandaşlar kendi imkanlarıyla ormanlık alanlara giderek buldukları mantarları sepetlere ve kovalara dolduruyor. Daha sonra yol kenarlarında satışa çıkarılan ürünler, özel firmalar tarafından kontrol edilerek satın alınıyor.
Kilosu 600 TL’den Alınıyor, Tesislere Gönderiliyor
Bölgede mantar alımı yapan firmalar, ürünleri doğrudan yerinden teslim alarak kilogram başına 600 TL ödeme yapıyor. Kontrolden geçirilen mantarlar araçlara yüklenip işlenmek üzere farklı şehirlerdeki tesislere sevk ediliyor.
Bu firmalardan birinin yetkilisi olan İhsan Kapusuz, Türkiye’nin farklı illerinde mantar alımı yaptıklarını belirtti. Kapusuz, “İlkbaharda sarıkız, kuzugöbeği gibi türler çıkar, sonra bu mantar gelir. Borazan ve siyah mantarlar da var. Biz hepsini toplarız,” dedi.
“1 Haftada En Az 20 Milyon Lira Dağıttık”
Toplanan mantarların bir kısmının yemeklik olarak iç piyasada değerlendirildiğini, büyük bölümünün ise yurt dışına gönderildiğini aktaran Kapusuz, mantarların özellikle İtalya ve diğer Avrupa ülkelerine ihraç edildiğini söyledi.
“Yemeklerde kullanılıyor. Başta İtalya olmak üzere dünyanın çeşitli yerlerine gönderiliyor. Biz burada en az 20 milyon lira para dağıtmışızdır bir haftadır. Bunun tamamı da faturalıdır. Bizim şirketimiz var. Bizim için de nakliyeci için de köylü için de herkes için önemli bir gelir kaynağı.” ifadelerini kullandı.
Mantar Toplayanlar Hem Para Kazanıyor Hem Doğayla Buluşuyor
Ormanda mantar toplayan vatandaşlardan Ertan Yıldız, bu işin hem ekonomik hem psikolojik açıdan faydalı olduğunu belirtti.
“Ben mesela iş yerimden çıkıyorum ve 3-4 saat burada geziyorum. Hem stresimi atıyorum hem mantar topluyorum. Hem evime yemeye götürüyorum hem ticaretini yapıyoruz. Güzel de para veriyorlar, bizim için o önemli.” diye konuştu.
Aysel Akgül de çocukluğundan bu yana mantar topladığını belirterek, topladığı mantarları rahatlıkla ayırt edebildiğini söyledi.
“Ben çocukluğumdan bu yana topladığım için zehirli, zehirsiz hangisi hemen ayırt edebiliyorum. Toplayanın mantarı tanıması lazım çünkü birbirlerine çok benziyor.” dedi.
Uzmanlardan Zehirli Mantar Uyarısı
Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi öğretim üyelerinden Dr. Yakup Erdem, mantar konusunda halkı dikkatli olmaya çağırdı.
Erdem, Türkiye’de çok sayıda farklı mantar türü bulunduğunu belirterek, bazı türlerin ölümcül olabileceğini söyledi.
“Bu açıdan vatandaşlarımız mantar topladıkları alanlarda yenilebilir olmayan veya kullanmayı düşünmedikleri mantarları koparmamalı ve çevreye atmamalıdır. Mantarların ince ve kaba temizliği mutlaka toplandığı yerde yapılmalıdır. Yine mantarlar gözenekli bir sepete toplanmalı. Çünkü poşet ve kapalı kaplara konulan mantarlar kısa sürede bozulur.”
Dr. Erdem, boletus edulis mantarına benzeyen birçok zehirli tür bulunduğunu hatırlatarak, “Bunları birbirinden ayırt etmek çok zordur. Mantarları tanımayan kişilerin doğadan toplama yapmaması gerekir. Zehirli olup olmadığını anlamanın kısa bir yolu yok. En güvenilir yöntem, bilimsel kaynaklardan yararlanmaktır.” dedi.
(AA)
